مراعات اوّل وقت
اگر شخصیت بزرگی انسان را طلب کند، پاسخ سریع به خواسته او، نشانه احترام و ادب است؛ از این رو، افراد صالح و نـمـازگزاران واقعی به مجرد شنیدن نوای ملکوتی اذان که دعوت به نماز را از جانب خدا اعلام می‌کند، همه کارهای
خویش را تعطیل کرده، به نماز می‌ایستند. این مسأله سبب می‌شود که روح انضباط در انسان تقویت شود.
نقل شده است که امیرالمؤمنین علیه السلام در یک جلسه، چهار صد باب از چیزهایى که دین و دنیاى مسلمان را اصلاح می‌کند به یاران خود آموختند که یکی از آن‌ها این سفارش بود:
لَیْسَ عَمَلٌ أحَبَّ إِلَى اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِنَ الصَّلَاةِ فَلَا یَشْغَلَنَّکُمْ عَنْ أوْقَاتِهَا شَیْءٌ مِنْ أُمُورِ الدُّنْیَا فَإِنَّ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ ذَمَّ أقْوَاماً فَقَالَ «الَّذِینَ هُمْ عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ»؛ یَعْنِی أنَّهُمْ غَافِلُونَ اسْتَهَانُوا بِأوْقَاتِهَا؛1
پس هیچ کارى از کارهاى دنیا شما را از نماز گزاردن در وقت آن باز ندارد که خداى عز و جل جمعى را نکوهش کرده و فرموده است : «آنان که از نماز خود سهوکنندگانند»؛ یعنى غفلت کنندگانند که اوقات نماز را سبک می‌شمارند.
با سیری در سخنان معصومان علیهم السلام می یابیم که یکی از نشانه‌های شیعه واقعی، توجه به اوقات نماز است. حضرت علی علیه السلام در کلامی چنین می‌فرمایند:
اخْتَبِرُوا شِیعَتِی بِخَصْلَتَیْنِ فَإِنْ کَانَتَا فِیهِمْ فَهُمْ شِیعَتِی مُحَافَظَتُهُمْ عَلَى أَوْقَاتِ الصَّلَوَاتِ وَ مُوَاسَاتُهُمْ مَعَ إِخْوَانِهِمُ الْمُؤْمِنِینَ بِالْمَالِ وَ إِنْ لَمْ تَکُونَا فِیهِمْ فَاعْزُبْ ثُمَّ اعْزُبْ ثُمَّ اعْزُب؛2
شیعیان مرا به دو خصلت آزمایش کنید؛ به مراقبت بر وقت‌هاى نماز و به کمک مالى به برادران دینى خود؛ و اگر چنین نباشند، از آن‌ها فاصله بگیر، فاصله بگیر، فاصله‌بگیر.
اهمتام به اوقات نماز را به خوبی می‌توان در سیره اهل‌بیت علیهم السلام مشاهده کرد. روزى امیرالمؤمنین علیه السلام در جنگ صفین، مشغول نبرد بودند و میان دو جناح درگیر، منتظر زوال خورشید بودند، تا نماز ظهر را در اول وقت
بخوانند. ابن عباس عرضه داشت:
«یا على! چرا ایستاده‌اى[و نمى‌جنگى]؟ فرمودند: «منتظر فرارسیدن وقتم، تا نماز بخوانیم» ابن عباس گفت: «آیا اکنون وقت این حرف‌ها است؛ در حالى که به کار جنگ مشغولیم؟» امام فرمودند:
عَلَى مَا نُقَاتِلُهُمْ إِنَّمَا نُقَاتِلُهُمْ عَلَى الصَّلَاة؛3
براى چه چیز مى‌جنگیم؟ مگر نه جنگ ما براى نماز است؟
این اهتمام به نماز اول وقت در سیره امام خمینی قدس سره که شاگرد مکتب ائمه علیهم السلام بود، نیز دیده می‌شود. از قول فرزند امام نقل شده است: روز اولى که شاه رفت، ما در نوفل لوشاتو بودیم. نزدیک به سیصد الى
چهارصد خبرنگار اطراف منزل امام جمع شده بودند. تختى گذاشتند و امام روى آن ایستادند. تمام دوربین‌ها کار مى‌کرد و قرار بود هر چند نفر خبرنگار یک سؤال بکنند. دو سه سؤال از امام شد که صداى اذان ظهر شنیده شد. بلافاصله
امام محل را ترک کردند و فرمودند: «وقت فضیلت نماز ظهر مى‌گذرد». تمام حاضران از اینکه امام صحنه را ترک کردند، متعجّب شدند. کسى از امام خواهش کرد: «چند دقیقه‌اى صبر کنید، تا حداقل چهار پنج سؤال دیگر بشود». امام با
عصبانیّت فرمودند: «به هیچ وجه نمى‌شود» و رفتند.4
پی‌نوشت‌ها:
1. الخصال، ج 2، ص 621.
2. جامع الأخبار، ص 35.
3. إرشاد القلوب، ج 2، ص 217.
4. سرگذشت‌های ویژه از زندگی امام، ج 1، ص 191.
برچسب ها : نماز ,
